Sociale ongelijkheid veroorzaakt gezondheidsverschillen, wat leidt tot clustering van ziekten in buurten met lage inkomens. Deze verschillen zijn duidelijk zichtbaar in steden met gescheiden buurten, waar mensen die slechts een paar kilometer van elkaar vandaan wonen een heel verschillende levensverwachting hebben. Er is echter een gebrek aan kritische kennis.
De meeste onderzoeken hebben zich geconcentreerd op afzonderlijke gezondheidsproblemen, en het is grotendeels onbekend welke gezondheidsproblemen gelijktijdig voorkomen en wat hun cumulatieve effecten zijn. Wél duidelijk is dat voor een duurzame vermindering van de ongelijkheid op gezondheidsgebied een aanpak nodig is waarin de inspanningen van zorgprofessionals, beleidsmakers, actoren uit het maatschappelijk middenveld en andere belangrijke belanghebbenden, zowel binnen als buiten het gezondheidsdomein, op elkaar afgestemd worden.
In dit project zullen we de oorzaken van ongelijkheid op gezondheidsgebied aanpakken met een combinatie van twee veelbelovende, nieuwe benaderingen van de volksgezondheid: countersyndemics en community resilience.
Countersyndemics richt zich op gezondheidsproblemen die gelijktijdig voorkomen en synergetisch op elkaar inwerken in populaties met een gedeelde blootstelling aan ongunstige omstandigheden. In dit project zullen we de ongunstige omstandigheden en interactiemechanismen onderzoeken die ten grondslag liggen aan de vorming van clusters van gezondheidsproblemen in de buurten in ons onderzoek en op het begrijpen en aanpakken van deze mechanismen.
Effectieve oplossingen kunnen vaak alleen van binnenuit gemeenschappen komen. Door een community resilience benadering te ontwikkelen en te implementeren, gaan we manieren onderzoeken om het aanpassingsvermogen van gemeenschappen te versterken. We gaan hierbij verder dan interventies die zich richten op individuele verandering, we willen de systemische tekortkomingen aanpakken die ten grondslag liggen aan ongelijkheid op gezondheidsgebied en belangrijke belanghebbenden in gemeenschappen voorzien van instrumenten om het initiatief te nemen en gezamenlijk hun welzijn te verbeteren. Sectoroverschrijdende samenwerking is hierin essentieel.
Het onderzoek heeft de volgende doelstellingen:
* Welke clusters en interacties van gezondheid en ongunstige sociale omstandigheden op individueel en gemeenschapsniveau kunnen worden geïdentificeerd die op plausibele wijze syndemische kwetsbaarheid en gezondheidsverschillen in de betrokken buurten veroorzaken?
* Hoe kunnen inzichten in multisysteemveerkrachtprocessen worden gebruikt om multisysteemactiviteiten te co-creëren en te implementeren om het welzijn en de gezondheid te verbeteren in gemeenschappen met een verhoogd risico op syndemische kwetsbaarheid?
* Wat zijn de effecten van een Community Resilience Approach bij het verbeteren van systeemcapaciteiten, intersectorale samenwerking en betrokkenheid van de gemeenschap bij het tegengaan van syndemische kwetsbaarheden, en daarmee de gezondheid en het welzijn van gemeenschappen?
* Hoe kunnen gemeenschappen met een verhoogd risico op syndemische kwetsbaarheid worden ondersteund bij het vormen van coalities om een multisysteem-gemeenschapsveerkrachtbenadering te begrijpen en mede te creëren?
* Hoe kunnen onze bevindingen worden vertaald in een blauwdruk voor het opzetten van een benadering van veerkracht in de gemeenschap, die kan worden gebruikt door beleidsmakers, maar ook door professionals in de gezondheidszorg en de sociale zorg?
Het project bestaat uit 6 werkpakketten. Zie figuur hieronder.
WP6 coördineert en ondersteunt alle werkpakketten en WP5 de communicatie en verspreiding van de output van het project. WP1 bestudeert de vorming van gemeenschapscoalities, die gebaseerd zijn op de syndemische kwetsbaarheden die gevonden worden bij de analyse van routinematige data van de betrokken buurten (WP2.1). In samenwerking met de gemeenschapscoalities zullen de causale processen verkend worden die syndemische kwetsbaarheden op de verschillende systeemniveaus leiden tot of voorkomen (WP2.2, WP2.3). Deze bevindingen worden gebruikt om de veerkrachtbenadering (WP3) te co-creëren. Het hele proces wordt bewaakt en geëvalueerd door WP4. Het zal leiden tot een blauwdruk voor het ontwikkelen van een Community Resilience Approach, die vervolgens in twee andere wijken in Nederland zal worden toegepast en getest (WP5.2).
Hoofdaanvrager: prof. dr. Jet Bussemaker, LUMC.
Het consortium bestaat uit LUMC, Haagse Hogeschool, Hogeschool Leiden, IVO (Instituut voor Onderzoek naar Leefwijzen & Verslaving) en Expertisecentrum Gezondheidsverschillen Pharos.
Het consortium werkt samen met gemeente Den Haag, gemeente Leiden, GGD Haaglanden, GGD Hollands Midden / awpg Lumens en Gezond en Gelukkig Den Haag, en een brede groep partijen, waaronder verzekeraars Menzis en Zorg en Zekerheid, welzijnsorganisaties SOL en Incluzio, landelijke organisaties als Divosa en RVS, en internationale partners in de USA en UK.
Dit project ontvangt subsidie van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO), programma Gezondheidsverschillen – beter benutten van gezondheidspotentieel.
Volgen tzt.
Gezondheids- en sociale problemen gaan vaak samen. In wijken met veel zorgen over inkomen, wonen en werk bestaat een hoger risico op slechte gezondheid: wat vervolgens leidt tot meer stress en nieuwe gezondheidsproblemen. Omdat maatschappelijke problemen samenhangen met de gezondheid van een wijk, is een structurele aanpak nodig.
Het doel van ons project is om wijken veerkrachtiger te maken, door problemen die bijdragen aan een slechte gezondheid op organisatie- en beleidsniveaus aan te pakken. Hiervoor zoeken wij samen met bewoners, professionals, beleidsmakers en ambtenaren naar manieren om de samenwerking en het beleid rondom gezondheid en welzijn te versterken en te veranderen.
© 2024 awpg Lumens. Alle rechten voorbehouden / Disclaimer / Privacy / Realisatie: Lemon